පසුගිය සති අන්තයේදී ලොවේම අවධානය යොමු වූයේ සවුදි අරාබියේ තෙල් ළිංවලට එල්ල වූ ඩ්‍රෝන ප්‍රහාරය වෙතය. පසුගිය 14 වැනි දා සෙනසුරාදා උතුරු සවුදි ප්‍රදේශයේ අහස වසාගනිමින් පැමිණි ඩ්‍රෝන යානා 18ක් සහ කෘෘස් මිසයිල 7ක් ස්වකීය ඉලක්ක නිසි පරිදි ලබාගනිමින් මේ ඛනිජ තෙල් ගබඩා සහිත මර්මස්ථාන දෙක මතට පතිත විය. ඒ හේතුවෙන් ඒ ස්ථාන දෙක සම්පූර්ණයෙන් විනාශ වූ අතර ලෝක වෙළෙඳපොළේ තෙල් මිල ඉහළ යෑමේ තර්ජනයක්ද මතු විය.
හදිසියේ එල්ල වූ එම ප්‍රහාරය ලොවම තිගැස්මට පත් කළ අතර තවත් යුද්ධයක පෙරමඟ සලකුණු දැයි බියක්ද පැතිර ගියේය. 
සෙනසුරාදා දිනයේ ප්‍රහාරය එල්ල වූ අතර බදාදා වන විට අමෙරිකානු රාජ්‍ය ලේකම් පෙම්පියෝ සවුදියේ හදිසි සංචාරයක නිරත විය. දෙරට අතර සබඳතාවට වෙනත් සාක්ෂි අවශ්‍ය වන්නේ යැයි කිව නොහැකිය. කෙසේ වුවද අමෙරිකාව සහ සවුදිය විසින් ප්‍රහාරය සම්බන්ධයෙන් චෝදනා එල්ල කරනු ලැබුවේ ඉරානයටය. ඒ ප්‍රහාරය ඉරානයේ ආධාර ලබන යේමන හවුති කැරලිකරුවන් විසින් එල්ල කරන ලද ප්‍රහාරයක් බව දෙරටේම නිසැක අනුමානය විය. ඔවුහු ඒ බව තහවුරු කිරීම සඳහා සාක්ෂි ඒකරාශී කළහ.
තෙල් ළිං ආසන්නයෙන් සොයා ගන්නා ලද ඩ්‍රෝන යාත්‍රාවල නෂ්ට වී ගිය කැබලි මාධ්‍ය වෙත ප්‍රදර්ශනය කරමින් සවුදිය පවසා සිටියේ ඒ යානා ඉරානයට අයත් බවයි.
පසුගිය දිනවල අමෙරිකාව දිගින් දිගටම ඉරානයට එරෙහිව සම්බාධක පැනවූ අතර ඉරානය සමඟ ගනුදෙනුවල නිරත වන සෙසු රටවලටද අමෙරිකාවේ තර්ජනවලට මුහුණ දීමට සිදු විය. ඒ ප්‍රහාරයෙන් පසු තම ඇඟිල්ල ඍජුවම ඉරානයට එල්ල කළ අමෙරිකාව මෙයට ඉරානය වගකිව යුතු බවත්, ප්‍රහාරය සම්බන්ධයෙන් ඉරානයට වන්දි ගෙවීමට සිදු වන බවත් පවසා සිටියේය.
කෙසේ වුවද ඉරානය ඒ චෝදනා සියල්ල ප්‍රතික්ෂේප කරමින් පවසා සිටියේ ඩ්‍රෝන ප්‍රහාරයට තමන් කිසිසේත් සම්බන්ධ නැති බවයි.
ඉරානයට ප්‍රතිචාර ලෙස තමන්ට බොහෝ දේ කළ හැකි යැයි අමෙරිකාව පවසන විට ඉරානය පවසා සිටියේ තමන්ට එසේ කළ හොත් තමන්ටද දැක්විය හැකි ප්‍රතිචාර රාශියක් ඇති බවයි. කෙසේ වුවද මැදපෙරදිය යුද්ධයක් ඇති කිරීමේ අරමුණක් මේ පාර්ශ්ව දෙකටම නැති බවට සාක්ෂිද දක්නට ලැබේ.
මේ අතර සවුදි බලධාරීන් පවසා ඇත්තේ තමන් නිශ්චිතවම ඩ්‍රෝන යානා නිකුත් කළ ස්ථානය සොයමින් සිටින බවයි. ප්‍රහාරය එල්ල වූ ස්ථාන නිශ්චිතව විමසා බලන විට පෙනී යන්නේ යේමනයේ සිට ඒ තරම් දුරක් ප්‍රහාරක යානා මෙහෙයවීම දුෂ්කර බවයි. එමෙන්ම ඉරානය සහ සවුදි ආරබිය ගල්ෆ් මුහුදෙන් වෙන් වන බැවින් සවුදියේම කිසියම් ගොඩබිමක සිට ඒ යානා මෙහෙයවීමට වැඩි ඉඩක් පැවති බව අනුමාන කළ හැකිය.
කෙසේ වුවද සවුදියේ තෙල් ළිංවලට එල්ල වූ ප්‍රහාරය අමෙරිකාව පෞද්ගලිකව තමන්ට එල්ල වූ ප්‍රහාරයක් තරමට වගකීම්සහගතව සිටින බවක් පෙනී යන්නේ ප්‍රහාරය අරඹයා ඔවුන් දැක්වූ අවධානය පෙනෙන විටය.
ප්‍රහාරයට සතියක කාලයක් සම්පූර්ණ වීමටත් පෙර අමෙරිකා ජනාධිපති ඩොනල්ඩ් ට්‍රම්ප් පවසා සිටියේ ඉරානයට යළි සම්බාධක තර කිරීමට තමා කටයුතු කරන බවයි. එහෙත් එහිදී ඉරානය සෞදි ඩ්‍රෝන ප්‍රහාරය එල්ල කළ බව තහවුරු කිරීමට ජනාධිපතිවරයා ඉක්මන් වී තිබුණේ නැත. අප දන්නා ලෝක ඉතිහාසයයේ ගැටුම් ආරම්භ කිරීමට දශක ගණන් පැවති යුද්ධ ආරම්භ කිරීමට තමන්ගේම හමුදාව යොදා තම රටටම ප්‍රහාර එල්ල කරගත් අවස්ථා දුර්ලභ නැත.
එබැවින් මේ ඩ්‍රෝන යානා පැමිණියේ කොතැනක සිටද, ඒවා මෙහෙයවූයේ කවුරුන්ද, ඒවා මෙහෙයවීමට අණ ලබා දුන්නේ කවුරුන්දැයි සෙවීම එතරම් ප්‍රයෝජනවත් නොවීමට ඉඩ ඇත. ඒ කෙසේ වුවද මැදපෙරදිග මැදි කරගනිමින් තවත් යුද්ධයක් ආරම්භ නොවන්නේ නම් එය මිනිස් වර්ගයා ලෙස අප සැමගේ සතුටට හේතු වනු ඇත.
from silumina
0 Comments